Dag met Hone

Woensdag 26 maart

We hebben vandaag om 10 uur een afspraak met Hone, een Maori Chief uit deze omgeving. Hij heeft ons gevraagd naar Waimate North te komen, een uurtje hier vandaan. Wat we gaan doen weten we niet, hij heeft alleen gevraagd of we zwemkleding en een handdoek mee willen nemen. Een dag met Hone betekent een dag van zijn leven meebeleven. Nadat we kennis hebben gemaakt stappen we in zijn auto en gaan we nog even langs zijn huis om Alex op te halen. Alex is een Oostenrijkse studente die een jaar lang door Australië en Nieuw-Zeeland trekt, waarbij ze steeds bij locals slaapt en eet en in ruil daarvoor allerlei klusjes doet zoals helpen in het huishouden of het verzorgen van de dieren en de tuin. Hone nodigt ons uit om schelpdieren in zee te zoeken voor onze lunch. Hone rijdt in een stille baai zijn auto het strand op tot de waterlijn en dan moeten we achter hem aan waden door het water. De schelpen die we moeten zoeken lijken een beetje op mosselen, maar deze Pippies worden niet gekweekt en liggen gewoon in het zand voor het oprapen, tenminste als je weet waar je moet zoeken. Hone weet dat wel, hij loopt wat rond en raapt af en toe een schelp op tot hij een Pippie heeft gevonden. Als je er één hebt gevonden dan liggen er honderden zegt hij. Hij laat zien hoe we met onze handen in het zand onder water moeten graven en dan scheppen we inderdaad handen vol Pippies boven. 

Hone

Binnen een kwartier hebben we een groot net vol en kunnen we naar zijn huis om te gaan lunchen. Hone zit vol verhalen over zijn cultuur, het verleden en het heden van de Maori’s. Hij neemt op de terugweg een gravelweg door het native woud. In de auto vertelt hij ons over de goden van de lucht en de aarde, het water, de wind, het woud en de oorlog. Hij probeert ons uit te leggen hoe hun geloof in deze goden werkt. Hij laat ons zien welke bomen en planten een betekenis hebben en waarvoor ze gebruikt kunnen worden. Hij leeft, dankzij zijn goden, van het land en weet welke planten kunnen worden gegeten en welke kunnen genezen en welke bomen en struiken je kunt gebruiken voor het bouwen van huizen, boten en werktuigen. Hij verteld ons ook zijn visie op de oude strijd tussen de Maori en de blanke kolonisten. Hij is Chief van twee clans, samen ongeveer 10.000 mensen. Een clan is te vergelijken met een uitgebreide familie met een heel brede stamboom, alle leden hebben wel iets met elkaar gemeen. Hone is gekozen tot Chief om vooral zijn culturele en traditionele Maori denkwijze en achtergrond. De Chiefs in New Zealand hebben veel status op het gebied van de traditionele cultuur, waarden, normen en als vertegenwoordiger van de oorspronkelijke bevolking. Zij worden vaak betrokken bij overleg met de plaatselijke maar ook landelijke bestuurders. Daarnaast beslechten zijn conflicten tussen de clans onderling en bemiddelen bij problemen tussen Maori’s en New Zealanders. Die laatsten worden nog immer gezien als de emigranten waarmee de Maori’s moeten leven en die grotendeels het oorspronkelijke land en haar rijkdom hebben afgepakt van de oorspronkelijke bewoners. Ondanks de verdragen en de vele afspraken over samenwerking voelen de Maori’s het nog immer als een vorm van overheersing en onderdrukking op eenzelfde wijze als de Indianen in de Verenigde Staten. Hone is een goede verteller en duidelijk zeer betrokken bij de clans waar hij voor staat, hij vertelt honderduit uit over het verleden, het heden en wat hij van de toekomst verwacht. We leren meer van hem over de Maori cultuur dan we tot nu hebben geleerd in de diverse musea, reisboeken, google en wikipedia samen. Hij vertelt ons dat hij gemiddeld 30 tot 35 dagen per jaar met 2 toeristen op deze wijze op pad gaat en zo de gelegenheid heeft om “het echte verhaal” te vertellen. 

Als we bij zijn huis aankomen worden we op ceremoniële wijze ontvangen door Julie en Hone. Gasten komen enkel in hun huis als ze als vrienden zijn binnengehaald en zijn geaccepteerd door hun goden. Heel apart en mysterieus maar pas dan mogen we binnen komen en een kijkje nemen in hun huis. De schelpen worden gewassen en kort gekookt en dan moeten we meehelpen om de Pippies uit de schelpen te halen. Met zijn allen om de emmer, leren we hoe we de schelpen moeten openbreken zonder ze te breken. Julie heeft een uitgebreide lunch voorbereid met aardappeltjes en groenten uit hun eigen tuin en een grote lamsbout geroosterd. Daarbij krijgen we ook typisch New Zealands gebakken brood met boter en stroop geserveerd. Terwijl wij eten is Hone in de keuken bezig om de Pippies te bereiden, hij bakt “fritter” voor ons. De hele lunch is heerlijk en de fritter is echt bijzonder goed gelukt. Het is een soort kleine pannenkoek met verse eieren vanuit het kippenhok, meel en de Pippies. 

Het is een heel bijzondere en erg gezellige lunch samen met Hone en Julie en Alex. Na de lunch, die meer dan twee uur heeft geduurd, neemt Hone ons mee naar de “Hot Pools”. Alex blijft thuis zij heeft andere bezigheden vanmiddag. De Hot Pools waar Hone ons mee naar toe neemt zijn de Ngawha Springs. Deze zijn bij toeristen niet bekent en daarom heel rustig. Het Ngawha geothermale systeem is, voor zover bekend, de enig heet water bron in New Zealand buiten de Taupo vulkanische zone. Er zijn hier acht poelen gegraven en afgeschot met hout. De poelen lopen vanzelf vol met warm water, elke poel heeft een andere temperatuur afhankelijk van het water en gas dat naar boven komt borrelen. De beheerder haalt de poelen elke drie dagen volledig leeg en wacht dan tot de poelen weer zijn volgelopen. Dit is een volledig natuurlijk proces, er wordt niets aan het water toegevoegd. Het water bevat zoveel natuurlijke mineralen en metalen en zouten dat het door de Maori’s en New Zealanders als bijzonder geneeskrachtig wordt beschouwd.

Ngawha Hot Pools

We zitten een uurtje met z’n drieën in de hot pool waarbij Hone voornamelijk aan het woord is. Nog steeds is hij niet uitverteld. Hij vertelt over zijn verleden, zijn gedwongen opname in kindertehuizen omdat hij niet naar school wilde, zijn leven op straat en in het leger. Zijn vriendschappen met de lokale politiechef maar ook met de eigenaar van ons reisbureau, een goede New Zealander. Hij is twee keer op uitnodiging van het reisburo naar Nederland geweest en heeft op de stand van het reisbureau op de vakantiebeurs in Utrecht promotiewerkzaamheden gedaan voor New Zealand en de belangen van de Maori’s. Ook vertelt hij over zijn passie voor Harley Davindson motoren en zijn motorvakanties in de USA. Hij is niet een man die vastgeroest zit in tradities maar juist ook de moderne tijd en mogelijkheden waardeert en gebruikt en die snapt dat het toerisme van levensbelang is voor de ontwikkeling van New Zealand. Zo zitten we weer anderhalf uur naar hem te luisteren als het om vijf uur tijd is om ons weer aan te kleden. We worden teruggebracht naar onze auto waar we hartelijk afscheid nemen van Hone met een echte Maori neusgroet en vol indrukken naar The Boatshed terug rijden. Vermoeid ploffen we op de bank alvorens de zwavelgeur van ons af te wassen. Koken hoeft vanavond niet, we hebben vanmiddag zo veel gegeten dat een boterhammetje vanavond volstaat. Wat een charisma heeft deze man, we raken niet uitgepraat over zijn bijzondere kijk op het leven, zijn land, zijn idealen maar ook de alledaagse dingen bij hem thuis!